İstinaf Mahkemesi Nedir

İstinaf mahkemesi nedir? hakkında detaylı bilgiler vereceğimiz bu yazımızda, sizler de istinaf mahkemesi ile ilgili pek çok farklı bilgiye ulaşabilirsiniz. Diğer adıyla bölge adliye mahkemesi olarak karşımıza çıkan istinaf mahkemesini net bir şekilde tanımlamak için öncelikle istinaf kelimesinin ne anlama geldiğini bilmek gerekir. Bu nedenle öncelikle istinaf nedir? sorusuna cevap vermeye çalışalım ve ardından istinaf mahkemesi ile ilgili bilgiler verelim.      

İstinaf Nedir?

  İstinaf, ilk derecede bulunan mahkemeler tarafından verilen kararların hem olay hem de hukuki yönden üst derecede bulunan mahkemeler tarafından denetlenmesi anlamına gelir. Çok fazla karşımıza çıkan temyiz, istinaf mahkemelerine ait kararların hukuki açıdan incelenmesi amacıyla belirlenmiş olan bir kanun yolu olarak karşımıza çıkar.   Diğer yandan Arapça kökenli bir sözcük olan “istinaf” Türk Dil Kurumu’na göre “mahkemeler tarafından verilen kararın kabul edilmeyerek; durumun bir üst mahkemeye taşınması” şeklinde tanımlanır.  İlgili Link: Tereke Tespit Davası Süreci    

İstinaf Mahkemesi Nedir? 

  Bölge Adliye Mahkemesi olarak da adlandırılan istinaf mahkemesi, istinaf başvuru ile önüne gelen hukuki uyuşmazlıkları hem maddi vakıa açısından hem de hukuki açıdan inceler ve bunun ardından bir karar verir. Yani alt derecedeki bir mahkeme tarafından verilen kararlar, istinaf mahkemelerinde çeşitli kriterler göz önünde bulundurularak tekrar incelenir ve karara bağlanır. Bu mahkemelerde hukuki uyuşmazlıklar yeniden ele alınır ve ilk derece mahkemelerde temyize giden davalar için yeni bir kanun yolunu açar.   İstinaf mahkemeleri ilk olarak 2016 yılında kurulmuştur. Bu mahkemelerin kuruluş amacı ise yargıdaki iş yükünü belirli ölçülerde azaltmaktır. 2014 yılında yasalaşan istinaf mahkemelerinin kuruluşu, 20 Temmuz 2016’da bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri tarafından faaliyete alındı. Ayrıca istinaf mahkemelerinin kurulması ile 1 dereceli yargılama dönemi de başlamış oldu. Tabi bu mahkemelerin kurulmasının bir başka amacı da hak arama konusunda yargı yollarının çoğaltılması ve hukuki güvencenin de artırılmasıydı.  

İstinaf Mahkemesi Hangi Şehirlerde Vardır? 

  İstinaf mahkemeleri ilk olarak 9 farklı ilde faaliyete geçti. Bunun ardından 2018 yılının Eylül ayında hizmete giren Konya ve Sakarya istinaf mahkemeleri ile bu sayı 11’e yükseldi. Türkiye’de hizmet veren istinaf mahkemeleri şehirlere göre aşağıdaki gibidir;

• Adana
• Ankara
• Antalya
• Bursa
• Erzurum
• Gaziantep
• İstanbul
• İzmir
• Samsun
• Konya
• Sakarya

 

İstinaf Mahkemesi Ne İşe Yarar? Görevleri Nelerdir? 

  Bölge adliye (istinaf) mahkemesinin asıl görevi, hukuk ve ceza ilk derece mahkemeleri tarafından verilen nihai kararlar için yapılmış olan istinaf başvurularını incelemektir. Yapılan incelemeler sonrasında ilk derece mahkemeler tarafından verilen kararlar, olay ve hukuki açıdan incelenerek bir karara bağlanır. Ayrıca temyize giden mahkeme kararları da aynı şekilde istinaf mahkemeleri tarafından incelenir ve sonuçlandırılır.   İstinaf mahkemeleri sayesinde ilk derece mahkemeler tarafından verilen kararlar her açıdan inceleme altına alınır. Kararlar bir kez daha detaylı bir şekilde incelenir ve adli hatalar ortadan kaldırılır. Böylece istinaf mahkemelerinin ilgili dava üzerinde adil kararlar vermesi sağlanır. Ayrıca istinaf mahkemelerinde görev yapan hakimler, alanında uzman ve deneyimli kişilerden seçilir. Bunun yanında bu hakimler genelde toplu olarak çalışır ve davayı bu şekilde ele alır. Bunun sonucunda ise ilk derece mahkemeler tarafından verilen kararların incelenmesi ve yeni bir karara bağlanması için en aza hatayla karar verilmiş olur.   Diğer yandan kanuna göre 5 yıla kadar olan hapis cezaları, değeri 5 bin TL’ye kadar olan hukuk davaları ve farklı para cezasına ilişkin tüm kararlar ve 10 yıla kadar olan ve hapis cezası gerektiren suçlar konusundaki beraat kararları da istinaf mahkemeleri tarafından sonuçlandırılır.